تفاوت اسکرچ و پایتون

رشد تکنولوژی و فناوری مبتنی بر دانش برنامه‌نویسی و تکیه کردن جامعه و کسب و کارها بر آن امروزه بسیار چشمگیر شده است. به این دلیل در عصر حاضر یادگیری یک زبان برنامه‌نویسی نه تنها برای کودکان و نوجوانان علاقمند، بلکه برای همه گروه های سنی لازم و ضروری می‌باشد. بنابراین می‌تواند به عنوان یک فعالیت فوق برنامه مفید برای بهبود الگوها، روند‌ها، پیشرفت‌ فناوری و مهارت‌های فردی توصیه شود. قبل از اینکه به تشریح تفاوت اسکرچ و پایتون بپردازیم؛ خوب است یادآوری کنیم آینده‌ی مشاغل و جوامع به علم و دانش برنامه‌نویسی وابسته است.

با توجه به این که سختی زبان‌های برنامه‌نویسی متفاوت هستند، انتخاب زبان مناسب برای کودکان و نوجوانانی که قصد شروع فراگیری این مهارت را دارند، نکته مهم و قابل تاملی است. اگر در آغاز یادگیری، بچه‌ها با یک زبان برنامه‌نویسی سخت و دشوار مواجه شوند؛ پیچیدگی آن زبان موجب کاهش علاقه آن‌ها به ادامه یادگیری یا حتی دلسرد شدن از آموزش کدنویسی خواهد شد. به همین علت، بهترین زبان برنامه‌نویسی برای کودکان باید به گونه‌ای باشد که علاوه بر ایجاد انگیزه و ذوق و شوق، آن‌ها را با مفاهیم پایه‌ای کدنویسی صحیح نیز آشنا کند.

همان‌گونه که می‌دانید آموختن کار با رایانه در زندگی روزمره متداول و الزامی شده است، به زودی یادگیری هنر و دانش کاربردی برنامه‌نویسی نیز جزیی از نیازمندی‌های مختلف جامعه کنونی خواهد شد. از همین رو می‌بایست به کودکان از سنین پایین روش صحیح استفاده، تعامل و حتی گاهی بهینه کردن نرم‌افزارها با برنامه‌نویسی را آموخت.

اهمیت یادگیری برنامه‌نویسی برای کودکان و نوجوانان

از فواید دیگر برنامه‌نویسی می‌توان به بهبود مهارت‌های فردی مانند نظم و ترتیب، پشتکار، توانایی حل‌ مسئله، خلاقیت و حتی افزایش اعتماد‌ به‌ نفس کودکان و نوجوانان نیز اشاره کرد. آن‌ها به واسطه‌ی برنامه‌نویسی راه‌های مواجه شدن با مشکلات و تغییرات را آموخته و همچنین از کاربرد ریاضیات درک بهتری پیدا می‌‌کنند. کودکان و نوجوانان با برنامه‌نویسی سفری سرگرم کننده و مهیج را ضمن رشد قدرت تخیل و رویا پردازی خود تجربه می‌کنند.

روش ارتباط با رایانه برای اجرای وظیفه‌ها و دستورالعمل‌های متفاوت، به بیانی ساده کدنویسی نامیده می‌شود. با کدنویسی، دستورالعمل‌ها توسط زبان‌های برنامه‌نویسی برای کامپیوتر قابل فهم و اجرا می‌شود.

در این مقاله از سایت جونیورا قصد داریم، به بررسی و توضیح تفاوت اسکرچ و پایتون که دو زبان برنامه‌نویسی مناسب و پرکاربرد امروزی که برای کودکان و نوجوانان می‌باشد، بپردازیم.

معرفی دو زبان برنامه‌‌نویسی اسکرچ و پایتون

در ذهن اغلب والدین برنامه‌نویسی برای کودکان و نوجوانان کاری پیچیده و دشوار است. اما آموزش برنامه‌نویسی رایانه‌ای برای کودکان مانند یادگیری یک زبان جدید است. با انتخاب زبان برنامه‌نویسی اسکرچ و پایتون که مناسب این گروه سنی است، می‌توان دغدغه‌های پدران و مادران را نسبت به این موضوع کاهش داد. چراکه این زبان‌ها سختی مسیر را کم و کدنویسی را آسان و ساده می‌کنند.

هر دو زبان مناسب کودکان و نوجوانان در رده‌های سنی ۸ تا ۱۶ ساله است و به همین دلیل محبوبیت خاصی داشته و برای شروع یادگیری برنامه‌نویسی پیشنهاد می‌گردند. برای انتخاب زبان برنامه‌نویسی مناسب فرزندان بر اساس تفاوت اسکرچ و پایتون، علاوه بر شرایط سنی، باید به پاسخ این سوالات در مورد کودک یا نوجوان‌تان توجه داشته باشید.

• آیا دانش‌آموز فردی خیال‌پرداز، بصری با روحیه هنرمندانه است و یا اینکه شخصی تحلیلگر و منطقی است؟
• دانش‌آموز قدرت حل مسئله را دارد؟
• فراگیر صبور و شکیباست و یا عجول و منتظر دیدن نتیجه سریع کارهاست؟

بنابراین ابتدا به‌طور کامل علایق و خلقیات فرزند خود را بررسی نمایید تا با انتخاب زبان برنامه‌نویسی اشتباه علاقه یک برنامه‌نویس مستعد و لایق را به دلزدگی و نفرت تبدیل نکنید. همچنین با مطالعه مطالب دیگر و کمک گرفتن از کارشناسان خبره ما در سایت جونیورا، می‌توانید سوالات و ابهامات خود در این زمینه را با آن‌ها مطرح و ارتباط برقرار کنید.

پس از دانستن موارد اشاره شده در ادامه با هریک از این زبان‌های محبوب برنامه‌نویسی آشنا می‌شوید.

زبان برنامه‌‌نویسی اسکرچ

اسکرچ (Scratch) توسط پژوهشگران دانشگاه معروف MIT آمریکا در قالب یک سازمان غیرانتفاعی با هدف شرح آسان مفاهیم و اصول برنامه‌نویسی عرضه شده و توسعه می‌یابد. این زبان برای کودکان و نوجوانان سنین ۸ تا ۱۳ ساله و به صورت بصری طراحی شده است. یعنی آن‌ها کدنویسی دستی انجام نمی‌دهند. بلکه با روش‌های ساده و جذاب امکان جابجایی بلاک‌های مشخص شده را از طریق کشیدن و رهاکردن با موشواره (Mouse)، علاوه بر رعایت ترتیب قرارگیری بلاک‌ها می‌دهند. به بیان ساده‌تر دانش‌آموز می‌تواند داستان‌های دیجیتال، انیمیشن و بازی‌های تعاملی موردنظر خودش را تخیل کند. همچنین او از کنارهم قرارگرفتن تکه‌ها و بخش‌های متنوع دستورات برنامه‌نویسی که به شکل المان‌های بصری و کاراکترهای رنگی و زیبا هستند، پازلی را تشکیل و اثر خود را زنده و خلق می‌کند. مسیر برای دیدن نتیجه در اسکرچ بسیار سریع و آسان است.

این زبان برنامه‌نویسی، یادگیری خلاق، تفکر محاسباتی و مهارت‌های حل مسئله را در کودکان و نوجوانان ارتقا می‌دهد. اسکرچ در نسخه جدیدش که تحت وب ارائه شده است علاوه بر اجرای این نرم افزار توسط رایانه‌های خانگی و لپ‌تاپ، امکان اجرا بر روی تلفن همراه و یا تبلت را با پشتیبانی از زبان فارسی نیز فراهم نموده است.

سایر ویژگی‌های زبان اسکرچ

اسکرچ شامل افزونه‌هایی است که به فراگیر، توانایی کنترل سخت افزار به همراه مجموعه‌ای از گرافیک، صداها و موسیقی را می‌دهد. بنیاد Raspberry Pi را می‌توان به عنوان منبع رایگان اسکرچ برای دریافت بلاک‌ها و افزونه‌های کاربردی معرفی نمود.

بنابراین ویژگی‌هایی همچون بصری، ساده و سرگرم کننده بودن این زبان، از موارد اساسی تفاوت اسکرچ و پایتون است. با توجه به موارد گفته شده می‌توان گفت شروع برنامه‌نویسی برای کودکان در مقطع ابتدایی، با یادگیری زبان برنامه‌نویسی اسکرچ مفید می‌باشد. چون سبب رشد و تقویت مهارت‌های فکری کودک در آینده برای یادگیری زبان‌های برنامه‌نویسی دیگر از جمله پایتون خواهد بود.

در صورت مناسب بودن این زبان برنامه‌نویسی برای فرزند خود می‌توانید از دوره مسیربلوک‌آپ که توسط اساتید خبره ما در سایت جونیورا تولید و پشتیبانی می‌شود استفاده نمایید.

زبان برنامه‌‌نویسی پایتون

پایتون (Python) یک زبان قدرتمند، ساده، سطح بالا (High Level) شمرده می‌شود. سطح بالا بودن این زبان به این معناست که اغلب دستوراتش مشابه کلمات انگلیسی خوانا و قابل درک است. آموزش زبان پایتون برای کودکان و نوجوانان نیاز به پیش زمینه چندانی در حوزه برنامه‌نویسی ندارد. پایتون مانند اسکرچ بصری نیست، و مبتنی بر متن است و دستورالعمل‌ها بر اساس کلمات و نمادها نوشته می‌شود.

با این حال اصول و قواعد کدنویسی پیچیده‌ای ندارد و ساختار کدهای آن را می‌توان بسیار راحت‌تر از اکثر زبان‌های برنامه‌نویسی یاد گرفت و درک نمود. شرکت‌های بزرگ و غول‌های حوزه کامپیوتر همچون گوگل، از زبان برنامه‌نویسی پایتون برای تولید و ساخت بسیاری از محصولات و حتی سیستم عامل‌های خود بهره می‌برند. این زبان بسیار مناسب برای کسانی است که می‌خواهند مانند یک برنامه‌نویس حرفه‌ای فکر کنند.

سایر ویژگی‌های زبان پایتون

کتابخانه های پایتون دارای اطلاعاتی است که بسیاری از توابع و عملگرها در آن توسط سایر برنامه‌نویسان نوشته و در دسترس قرار گرفته است. بدین خاطر، کودکان و نوجوانان می‌توانند علاوه بر استفاده از توابع آماده، تمرکز خود را بر روی کد‌نویسی نرم افزار و بخش‌های جدید مورد نظرشان قرار دهند.

در آغاز یادگیری زبان برنامه‌نویسی پایتون، دانش‌آموز با مفاهیمی مانند متغیرها (Variables)، حلقه‌ها (Loops)، توابع (Functions) و ساختمان داده‌ها (Data Structures) آشنا می‌شود. آن‌ها می‌توانند با این زبان برنامه‌نویسی صفحات وب را توسعه دهند و یا بازی‌های دو بعدی بسازند. یا در زمینه‌های دیگری همچون علم داده (Data Science)، یادگیری ماشین (Machine Learning) و هوش ‌مصنوعی (Artificial Intelligence) به پیشرفت و موفقیت بیشتر دست یابند. همچنین می‌توانند با یادگیری این زبان از سنین پایین، آینده شغلی خوبی را برای خود در سراسر دنیا رقم بزنند.

این موضوعات باعث گردیده تا انتخاب پایتون به عنوان یکی از محبوب‌ترین زبان‌های برنامه‌نویسی برای کودکان و نوجوانان در جهان تبدیل شود.

اگر زبان برنامه‌نویسی پایتون را مناسب فرزند خود می‌دانید، از دوره مسیرکد‌آپ که توسط اساتید مجرب ما در سایت جونیورا تولید و پشتیبانی می‌شود که شما می‌توانید استفاده نمایید.

سه تفاوت اسکرچ و پایتون

در بررسی‌های صورت گرفته سه تفاوت اصلی بین زبان برنامه‌نویسی اسکرچ و پایتون مشاهده گردید. در ادامه به تشریح این تفاوت‌ها می‌پردازیم تا بتوانید تصمیم بهتری برای انتخاب زبان برنامه‌نویسی در آغاز راه بگیرید.

سرعت یادگیری:

زبان اسکرچ چینش بلوکی دارد و بصری و بسیار ساده است. دانش‌آموز در مدت زمان کوتاهی آموزش دیده و به سرعت بازی یا انیمیشن دلخواه خود را می‌سازد. هدف از یادگیری اسکرچ آشنا کردن کودکان با مبانی و اصول برنامه‌نویسی است. تا آن‌ها قادر باشند منطق نهفته در کدها را درک کرده و در آینده راحت‌تر برنامه‌نویسی پیشرفته را بیاموزند.

در زبان پایتون به دلیل مبتنی بودن بر دستورات و کدهای برنامه‌نویسی به زبان انگلیسی، نیازمند زمان آموزشی طولانی‌تر و دارای سطوح مختلف یادگیری است. تجربه برنامه‌نویسی بیشتر در آن باعث می‌شود پروژه‌های حرفه‌ای و اپلیکیشن‌های کاربردی بهتری طراحی و ساخته شوند.

بنابراین از تفاوت اسکرچ و پایتون می‌توان به سرعت یادگیری به مراتب بالاتر در اسکرچ برای سرگرمی کودکان و کدنویسی قوی‌تر در پایتون برای آینده شغلی نوجوانان اشاره کرد.

کاربردی و پروژه محور بودن:

در زبان اسکرچ دانش‌آموز توانایی خلق هنر و بازی‌های شگفت انگیزی را داشته و می‌تواند با کمک سخت افزار، یادگیری خود را گسترش دهد. چون اسکرچ قابلیت اتصال به روباتیک مجازی (VEX) را دارد. با این وجود کاربرد زبان اسکرچ در سطوح بالاتر زندگی تقریبا صفر است. و کاربردهای این زبان برنامه‌نویسی اغلب به بازی‌‌سازی و داستان‌سازی کودکان تعلق دارد.

اما پروژه‌های پایتون دارای پیچیدگی بیشتری بوده و کارایی نامحدودی دارد. کاربردهای آن نیز در سطوح دانشگاهی، صنعتی و حرفه ای ادامه می‌یابد. زبان پایتون برای دانش‌آموزانی که از ذهنی تحلیلی برخوردار هستند و برای آن‌ها تماشای شیوه تکامل یک موضوع لذت‌بخش است؛ بسیار مفید خواهد بود.

با توجه به این تفاوت اسکرچ و پایتون و بر اساس علاقه‌مندی کودک و نوجوان، می‌توان آن‌ها را در مسیر موفقیت‌شان یاری نمود.

بنابراین از دیگر تفاوت اسکرچ و پایتون می‌توان به کاربردی و پروژه محور بودن بسیار بهتر پایتون در مقابل اسکرچ برای اهداف بلند مدت کودکان و نوجوانان اشاره کرد.

جذابیت:

در اسکرچ برای تولید یک بازی یا انیمیشن گرافیک و اشکال متنوع و زیبایی وجود دارد و ترکیب آن‌ها با صداها و آواهای جذاب و زیادی امکان‌پذیر است. به دلیل اینکه در اسکرچ کدها به صورت بصری نمایش داده می‌شوند، بچه‌ها می‌توانند نتایج کد خود را هنگام ایجاد آن ببینند. این ویژگی سبب می‌شود یادگیری کدنویسی برای بچه‌ها جذاب تر و تعاملی تر باشد.

اما در پایتون حتی برای ساده‌ترین نقاشی، انیمیشن و بازی‌سازی هم باید از کدهای دستوری و کلمات انگلیسی استفاده کرد. هرچند که نحوه نوشتن و تکمیل فرآیند کدهای برنامه نیز لذت بخش است. همچنین جامعه‌ای بزرگ و فعال از کاربران و توسعه دهندگان زبان پایتون وجود دارند. آن‌ها منابع و پشتیبانی بسیار زیاد و کاملی را در دسترس برنامه‌نویسان می‌گذارد. این بدان معنی است که هرچند دارای جذابیت بصری به نسبت زبان اسکرچ نیست اما دارای جذابیت مشارکتی و کار گروهی و تعاملی مابین سایر کاربران و برنامه‌نویسان پایتون است.

بنابراین جذابیت بصری اسکرچ برای کودکان و جذابیت تعامل و مشارکتی پایتون برای نوجوانان نیز عامل مهمی در تفاوت اسکرچ و پایتون به‌ شمار می‌رود، که باید در انتخاب آن دقت شود.

سخن پایانی

هر دو زبان برنامه‌نویسی اسکرچ و پایتون، زبان‌های پایه‌ای و کاربردی برای یادگیری کودکان و نوجوانان می‌باشند. اما با توجه به تفاوت اسکرچ و بایتون در سرعت یادگیری، کاربردی و پروژه محوری بودن و جذابیت، توصیه می‌شود زبان برنامه‌نویسی مناسبی را انتخاب نمایید.

یادآوری می‌کنیم که اسکرچ به فرزند شما این امکان را می‌دهد تا بدون نیاز به مهارت‌ خواندن، نوشتن و شناخت صفحه کلید رایانه، مفاهیم اولیه برنامه‌نویسی و منطق کدنویسی را درک کند. زمانی که قدرت یادگیری و استنباط آن‌ها از مفاهیم برنامه‌نویسی افزایش یافت، می‌توانند زبان‌های مبتنی بر متن مانند پایتون را فرا بگیرند.

کودکان به سرعت می‌توانند زبان کدنویسی را که با آن راحت هستند را پیدا کرده و یاد بگیرند. زیرا برای کودک و نوجوانی که در یک زبان برنامه‌نویسی مهارت نسبی دارد بسیار بدیهی است که سایر زبان‌های مرتبط را به سرعت یاد بگیرد. بنابراین نسبت به اینکه فرزند شما با کدام زبان، برنامه‌نویسی را آغاز می کند نگرانی نداشته باشید.

والدین می‌توانند با کمک و انتخاب یک زبان برنامه‌نویسی مناسب، فرصتی جدید و راهی هموار برای آینده فرزندان خود باز کنند. حال چه کودکان و نوجوانان علاقه‌مند به کار حرفه‌ای در تولید و توسعه نرم افزار باشند. یا اینکه فقط بخواهند یک مهارت ارزشمند و خلاقانه را بیاموزند و سرگرم شوند.

در نهایت، انتخاب بین زبان برنامه‌نویسی اسکرچ و پایتون بستگی به نیازها، اهداف و روحیه کودک و نوجوان شما دارد. اگر آن‌ها در رده سنی کمی هستند و برنامه‌نویسی را برای سرگرمی یا شروع یادگیری انتخاب می کنند، اسکرچ گزینه بسیار خوبی می‌باشد. اما اگر هدف بلند مدت در کسب مهارت برنامه‌نویسی دارند و می‌خواهند اپلیکیشن‌های کاربردی و برنامه‌های پیچیده‌تر و قدرتمندتری بسازند. تا با بتوانند از امکانات و کتابخانه‌های متنوع‌تری بهره‌برداری کنند. پس زبان پایتون یک گزینه پیشنهادی بسیار عالی خواهد بود.